In Brunssum-Noord worden woningen met steun van het Programma Aardgasvrije Wijken en het Europese subsidieproject D2Grids aangesloten op een warmtenet van Mijnwater. Daarvoor werkt het Limburgse energiebedrijf samen met woningcorporatie Weller en de gemeente Brunssum. Omdat Mijnwater brononafhankelijk is, kunnen verschillende bronnen aangesloten worden op het laagtemperatuurnetwerk. Op dit moment worden de woningen verwarmd en gekoeld door een wko en warmtepompen. In de toekomst kunnen ook andere bronnen aangesloten worden, de mogelijkheden daarvoor worden onderzocht.

“Momenteel zijn we in Brunssum bezig met vier projecten, drie daarvan zijn al in uitvoering. Brunssum-Noord ontvangt subsidie vanuit het Programma Aardgasvrije Wijken, maar we waren al bezig in de wijk voordat de subsidie werd toegekend. Ook vanuit Interreg NWE D2Grids, waar Mijnwater lead partner van is, ontvangen wij financiële steun.” De projecten in Brunssum zijn de eerste stappen voor energiebedrijf Mijnwater buiten thuisbasis Heerlen, vertelt COO Roeland Koster. “We hebben als bedrijf een belangrijke transformatie ondergaan. In het begin leverden we alleen warmte en koude uit de mijnwatergangen in Heerlen. Vervolgens kwamen er ook andere bronnen bij zoals een datacenter en een supermarkt. Zo kwamen we uiteindelijk steeds meer bij een energie-uitwisselingsnetwerk uit. We halen energie op, vervoeren en leveren die.”

Lange termijn

Mijnwater zoekt partijen waarmee ze een samenwerking voor de lange termijn aan kunnen gaan, zoals woningcorporaties en gemeenten. Koster: “We kijken zoals elk energiebedrijf naar de potentie van de aansluiting. Daarom werken we graag samen met woningcorporaties met een ruime woningvoorraad. Met hen kunnen we de benodigde rendementen afstemmen en een langdurige samenwerking aangaan.” Een andere belangrijke samenwerkingspartner is volgens Koster de gemeente Parkstad Limburg. “Die maakt de transitievisie warmte en bepaalt voor een groot gedeelte waar het naartoe gaat met een wijk.”

Aardgasvrij

De voorraad van woningcorporatie Weller in Brunssum-Noord bestaat voornamelijk uit bestaande woningen, vertelt Koster. “Samen met de gemeente en woningcorporatie Weller hebben we goed gekeken hoe we de wijk aardgasvrij kunnen maken. De mijnen zijn hier nog niet beschikbaar als bron. Daarom gebruiken we momenteel een wko.” Deze onafhankelijkheid op het gebied van bronnen past bij de strategie van Mijnwater, vertelt Koster. “We zijn netbeheerder, producent en leverancier in een. We kunnen makkelijk van bron wisselen als de ‘backbone’ van het net maar goed is. Hierdoor zijn we niet afhankelijk van bijvoorbeeld een afvalenergiecentrale die afval moet importeren, een biomassacentrale waarvan de brandstof ter discussie staat of de restwarmte van Chemelot waarvan het voortbestaan onzeker is.”

Lage temperatuur

In Brunssum voorziet een dubbele zogenoemde energiekelder de woonwijken Tarcisius, Oude Egge en Pastor Savelbergstraat met in totaal 200 woningen van duurzame energie. Deze kelder wordt gevoed vanuit een wko en wisselt energie uit tussen de verschillende complexen. Op termijn kunnen ook andere bronnen aangesloten worden in Brunssum-Noord, vertelt Koster. “We hebben nu de woningen aangesloten op een wko en boosterwarmtepompen. Die warmtepompen zijn nodig om het warm tapwater voor de woningen te maken, omdat we werken met een laagtemperatuurnetwerk van 20 tot 30 graden. Het voordeel van laagtemperatuurnetten is dat je goed kunt werken met bestaande lokale energiebronnen.”

Onderzoek

In Brunssum is Mijnwater begonnen met het aanleggen van de goede infrastructuur en nu volgt de zoektocht naar mogelijke bronnen in de regio, legt Koster uit. “We zijn volop bezig met onderzoek naar wat er in de ondergrond zit. We weten dat dit gedeelte van Limburg op een natuurlijke breuklijn ligt, waardoor we water van 35 tot 40 graden omhoog zouden kunnen halen, een soort geothermie maar dan minder diep. Daarnaast heb je in de omgeving dierentuin Gaia Zoo en skiparadijs Snowworld liggen, die zeer geschikt zijn om warmte en koude uit te wisselen. Momenteel inventariseren we met de gemeente en woningcorporatie Weller wat de mogelijkheden zijn. We kijken echt naar lokale sterktes en zwaktes en hebben daardoor niet te maken met de problematiek van veel bestaande warmtenetten. We zijn echt een apart geval in Nederland. Maar het is bewezen techniek, want wij draaien gewoon.”

Regelgeving

Laagtemperatuurwarmtenetten zijn in Nederland nog zeldzaam, vertelt Koster. “Daar lopen we ook met regelgeving tegenaan. Die gaat uit van hoge temperatuur en hoge druk, dat veel gevaarlijker is. Wij werken met lage temperatuur en lage druk, maar moeten toch aan de bestaande regelgeving voor warmtenetten voldoen. Als een leiding barst is er in onze netten niet veel aan de hand terwijl dat bij een hoogtemperatuurnet heel gevaarlijk kan zijn.” Volgens Koster is ook het gebruik van het mijnwater geen issue, omdat de warmte door warmtewisselaars wordt afgegeven en het mijnwater dus niet in de huizen terechtkomt.

Particulieren

De bestaande woningen van particuliere woningeigenaren zijn in Brunssum vooralsnog niet meegenomen in het project van Mijnwater, bevestigt Koster. “Dat zijn zoveel verschillende woningtypes: van rijwoning tot villa en zowel oude als nieuwe gebouwen. Dat maakt de opgave lastig en de uitdaging voor deze woningen veel groter. Dat geldt zeker voor ons laagtemperatuurnet. Isolatie is zeker nodig als je woningen wilt aansluiten, anders lopen de kosten voor de bewoners snel op. Het klinkt misschien gek, maar we willen zo weinig mogelijk energie leveren.”

Op de foto (v.l.n.r.):

1. Plaatsing van de energiekelders in Brunssum (Mijnwater)
2. Energiekelders Brunssum nacht (Mijnwater)