Het live webinar Maatschappelijk Draagvlak van Stichting Warmtenetwerk behandelde op 15 april een belangrijk onderwerp in de energietransitie. Tijdens het webinar konden ongeveer 40 deelnemers meer leren over draagvlak voor aardgasvrije maatregelen. Daarnaast kwamen de geleerde lessen uit de proeftuinwijk Overwhere in Purmerend aan bod.  

Frank Kersloot opende namens de Programmaraad Beleid en Ontwikkeling het webinar en gespreksleider Natasja van den Berg (Tertium) leidde het webinar vervolgens in goede banen. De eerste presentatie wordt gegeven door Margriet van Lidth de Jeude (TNO) en Nicolien van Aalderen (KWR). Zij hebben voor het consortium WarmingUP onderzoek gedaan naar de motivaties van bewoners ten aanzien van collectieve warmtevoorziening en vertelden over de acceptatie van aardgasvrij. Zo blijkt uit het onderzoek van WarmingUP bijvoorbeeld dat mensen die natuur en milieu belangrijk vinden anders over aardgasvrij denken dan mensen die dat minder belangrijk vinden. Als mensen aardgasvrij als noodzakelijk zien, is de acceptatie van een collectieve warmtevoorziening hoog. Het tegenovergestelde is echter ook het geval. Daarnaast blijkt het hebben van invloed en inspraak op het proces een belangrijke voorspeller op de acceptatie en ook de aanwezigheid van actieve ambassadeurs in de buurt. De resultaten van het onderzoek worden nog verwerkt tot handelingsperspectieven voor de betrokken partijen in het consortium WarmingUP.

Drempels te overwinnen
De volgende presentatie is in handen van Sonja van Vooren en Max Brouwer van EnTra Management. Zij presenteren aan de hand van geanonimiseerde resultaten een draagvlakmonitor uit een onbenoemde gemeente. Daaruit komen interessante resultaten. Zo blijkt het animo voor een aardgasvrije wijk best hoog, maar daalt dat naarmate de focus zich vernauwd. Hoe dichterbij de woning, hoe kritischer de mensen worden over dit thema. Er zijn dus nog veel drempels te overwinnen om het thema aardgasvrij te omarmen. Uit de draagvlakmonitor van EnTra Management blijkt bovendien dat veel mensen momenteel nog een afwachtende houding aannemen, omdat zij nog niet precies weten waar het over gaat.

Vertrouwen sleutelwoord
Jaspert Verplanke van de gemeente Purmerend en Bianca Bok van Stadsverwarming Purmerend vertellen over het aardgasvrij maken van de Purmerendse wijk Overwhere. In 2020 is een pilot in deze wijk afgerond 2020. Van de 96 bestaande particuliere woningen zijn er 85 overgegaan op het warmtenet van Stadsverwarming Purmerend, drie huishoudens kozen voor een duurzaam alternatief en acht huishoudens blijven op het aardgas. De gemeente en SVP hebben ervoor gekozen het aardgasvrije proces goed uit te leggen aan de bewoners. De kosten worden voor de bewoners volledig vergoed met hulp van subsidie uit het Programma Aardgasvrije Wijken. Vertrouwen was volgens Verplanke het sleutelwoord. “We zijn in de wijk gaan wonen, bewoners kenden onze voornamen en konden bij ons langskomen met al hun vragen.”

Narratief en acceptatie
Afrondend vraagt Van den Berg zich af hoe belangrijk het narratief is in de warmtetransitie. Van Lidth de Jeude antwoordt dat ongeacht de doelgroep, 50% van de bevolking de doelen van de overheid accepteert. Als mensen de noodzaak van de maatregelen zien, stijgt dit acceptatieniveau bovendien. Daarom moeten de betrokken partijen goed uitleggen wat de noodzaak is van de warmtetransitie. Verplanke voegt daaraan toe dat de kosten steeds belangrijker worden. Volgens hem is de acceptatie er wel, maar gaan de vragen vooral over wie dit gaat betalen. Ook Van Vooren zet financiering en betaalbaarheid op één, maar een goede nummer twee is volgens haar informatie. Van Lidt de Jeude voegt daaraan toe dat eerlijkheid belangrijk is. Mensen willen volgens haar invloed op het proces en willen dat de kosten eerlijk verdeeld worden. Een andere belangrijke factor is tijd, aldus Brouwer. Hij benadrukt dat iedereen de ruimte moet krijgen om een standpunt te vormen.

Meer informatie:

• Kijk hier het webinar terug.