De Gommerwijk in Enkhuizen wordt aardgasvrij door de aanleg van een zeerlagetemperatuurwarmtenet. Het initiatief hiervoor is genomen door de bewoners zelf, die de coöperatie Buurtwarmte Enkhuizen hebben opgericht om hun wijk te verduurzamen. Een lokale bollenteler gaat de warmte leveren, dat wordt nog aangevuld met warmte uit aquathermie.

 

“Het plan is om deze wijk met 270 huizen op een zeerlagetemperatuurnetwerk aan te sluiten. Hierbij wordt een waterwaterwarmtepomp in de huizen toegepast die aangesloten is op de wko van bollenteler Karel Bolbloemen BV. Deze houdt warmte over omdat hij veel moet koelen.” Met deze woorden legt Ad Verhage van coöperatie Buurtwarmte Enkhuizen in het kort uit wat de plannen zijn voor de Gommerwijk in Enkhuizen. “Dit is een wijk met huizen die gebouwd zijn tussen 1980 en 2000 en dus een redelijk isolatieniveau hebben. Het betreft veel twee-onder-een-kapwoningen en een aantal appartementen. Ongeveer 80 % zijn eigen woningen en 20% huur.”

 

Intentieverklaring
Voor de uitvoering van het Wijkuitvoeringsplan (WUP) en de voorbereiding van de aanleg van het warmtenet tekenden de gemeente Enkhuizen, Karel Bolbloemen en coöperatie Buurtwarmte Enkhuizen 18 januari een intentieverklaring. Hierin staat dat Buurtwarmte Enkhuizen in de wijk een warmtenet wil aanleggen en dat Bert Karel, eigenaar van Karel Bolbloemen BV bereid is om een deel van de warmte te leveren. Het initiatief wordt gesteund door de drie gemeenten Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland en wordt gezien als pilotproject waarvan de kennis en ervaring gebruikt kan worden om toekomstige projecten vorm te geven. Het initiatief van Buurtwarmte Enkhuizen wordt door de gemeente zeer serieus genomen, zegt Verhage. “Vanaf het begin hebben we veel steun gehad van de gemeente en de medewerker duurzaamheid.” De Gommerwijk is door de gemeente Enkhuizen aangemerkt als kansrijke wijk, vanwege de vernieuwende aard van het zeerlagetemperatuurnetwerk.

 

Aanvulling met aquathermie
Als aanvulling voor de wko wordt ook gebruik gemaakt van aquathermie, vertelt Verhage. “Deze warmte wordt uit de aangrenzende sloot gehaald in de zomermaanden en in de bron opgeslagen.” Technisch bekeken kan het warmtenet zeker gerealiseerd worden, vertelt Verhage. “Dat blijkt uit het haalbaarheidsrapport dat we hebben laten uitvoeren. Maar feit is dat we nogal wat geld nodig hebben om het te realiseren. Daarvoor loopt nu een subsidieaanvraag bij het Programma Aardgasvrije Wijken.” De warmtepompen en de aanleg van het warmtenet zouden de woningeigenaren in principe zelf moeten betalen. Verhage: “Het plan kan alleen slagen als we voldoende subsidie krijgen om woningeigenaren tegemoet te komen in de kosten.”

 

Lage temperatuur
Het warmtenet in Enkhuizen wordt een zeerlagetemperatuurnet. Dit betekent dat het water in het net, bijvoorbeeld tussen de 12 en 18 raden is. Dat is onvoldoende om een woning mee te verwarmen, beaamt Verhage. “Daarom wordt er in alle woningen een waterwaterwarmtepomp geplaatst. Vergelijk het maar met een warmtepomp die gebruik maakt van een bodembron. Alleen onttrekken wij de warmte niet uit de bodem, maar ontvangen we die uit de wko van de tuinder.” Verhage denkt dat wat in Enkhuizen kan, ook elders in Noord-Holland kan. “Er staan hier meer kassen in de omgeving waar warmte uit geoogst kan worden. En ook water is er genoeg in onze provincie.”

 

Coöperatief
Het warmtenet is geïnitieerd door de coöperatie Buurwarmte Enkhuizen. In de afgelopen periode bezochten de enthousiaste vrijwilligers de bewoners van de wijk om mensen te motiveren om lid te worden van de coöperatie. Deze telt nu 75 leden en is ontstaan uit de zonnecoöperatie West Friesland. Volgens Verhage is een coöperatie een ideaal vehikel voor dit doel. “We doen dit voor en met de bewoners van onze wijk. We willen zoveel mogelijk zelf doen, zodat we uiteindelijk voor meer dan 50% eigenaar worden van het warmtenet en veel zeggenschap hebben.”

 

Koeling
Om het warmtenet te realiseren wil Buurtwarmte Enkhuizen een groot deel van de mensen in de wijk mee hebben. “We willen gaan voor 90%, dat is het streven. De rest moet dan op termijn zelf op zoek naar een andere oplossing. Maar dan zijn ze waarschijnlijk duurder uit. Bewoners kunnen eventueel ook nog later instappen, maar om te starten moet minimaal 50% van de bewoners meedoen. We willen over twee jaar beginnen met de aanleg van het warmtenet.” Een groot voordeel van het lagetemperatuurwarmtenet is de mogelijkheid tot koeling, vertelt Verhage. “De warmte wordt uit onze huizen gehaald en terug onder de grond gestopt in de wko zodat het in de winter weer gebruikt kan worden. Koeling wordt bovendien door de warmer wordende zomers, steeds belangrijker.”

 

Meer informatie:

Ga voor meer informatie over Buurtwarmte Enkhuizen naar hun website.

 

Op de foto:

1. Foto met bestuursleden en vrijwilligers Buurtwarmte Enkhuizen bij het tekenen van de intentieverklaring. (Foto Hoekstra, Bovenkarspel).

2. Foto van het tekenmoment. (Foto Hoekstra, Bovenkarspel)