De warmtesector maakt zich zorgen over de gevolgen van de stikstofregels. Dat blijkt uit een onderzoek van de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie (NVDE) naar de gevolgen van de stikstofregels voor de energietransitie. Ruim 87% van de gevraagde bedrijven uit de warmtesector zegt last te hebben van de beperkte stikstofruimte.

In de duurzame energiesector zijn de zorgen over de gevolgen van de stikstofregels groot. Dit komt doordat de haalbaarheid van projecten onzeker wordt, volgens 60% van de respondenten. Daarnaast worden projecten vertraagd (aldus 70% van de respondenten) en duurder (aldus 35%). Infrastructurele projecten zoals het aanleggen van warmte- en elektriciteitsnetten worden vooral hard geraakt door de stikstofregels. 23 van de 25 respondenten die werken aan uitbreiding van het elektriciteitsnet geven aan dat hun projecten lijden onder het stikstofbeleid. Van de 24 bedrijven met warmtenetprojecten, zeiden slechts drie dat hun projecten geen last hebben van de beperkte stikstofruimte. Ook windprojecten, geothermie-installaties en biomassaprojecten worden bovengemiddeld vaak geraakt.

Uitzondering
Een mogelijke oplossing die door de bedrijven genoemd wordt, is dat projecten die zorgen voor een CO2- en stikstofreductie een uitzondering moeten krijgen met betrekking tot de stikstofregels. Dat vindt ook Olof van der Gaag van, voorzitter van de NVDE. “Het is echt niet te verteren dat zoveel projecten die tijdens hun levensduur heel veel CO2– en stikstofuitstoot zullen voorkomen, stil liggen vanwege de kleine hoeveelheid stikstof die er tijdens de bouw vrijkomt. Er moet zo snel mogelijk een programmatische aanpak komen voor projecten voor de energietransitie, zodat zij geen stikstofvergunning nodig hebben.”

Raad van State
Het Porthos-project voor CO2-opslag ontving 16 augustus van de Raad van State de beslissing dat zij door kunnen gaan. De Raad vermeldde daar wel bij dat per project gekeken zal worden naar het belang van het project versus de stikstofuitstoot. Omdat de energietransitie bestaat uit duizenden projecten heeft deze uitspraak grote gevolgen. Zo bleek al eerder dat vertraging dreigt voor 3.000 projecten van netbeheerders. Dit levert grote problemen op voor de hele duurzame energiesector. Zo ziet 60% van de bedrijven dat de haalbaarheid van duurzame energieprojecten onzeker wordt door de stikstofregels.

Impact verminderen
Veel bedrijven nemen waar mogelijk nu al zelf maatregelen om impact door stikstofbeleid te voorkomen of verminderen. 42% neemt zelf al bronmaatregelen zoals het gebruik van schoon en emissieloos bouwmaterieel om te anticiperen op vertraging door stikstof. Een kwart saldeert intern, dat wil zeggen dat er binnen het project compenserende of stikstofverminderende maatregelen worden genomen. 14% neemt mitigerende maatregelen zoals extern salderen of natuurcompensatie.

Onderzoek
De NVDE heeft de enquête eerder deze zomer uitgezet in de duurzame energiesector, samen met de bij haar aangesloten brancheverenigingen. De antwoorden van ruim 100 bedrijven zijn dus gegeven vóór de uitspraak van de Raad van State over het Porthos-project. Sommige bedrijven hebben (nog) geen last van stikstof, bijvoorbeeld omdat zij kleinschalige projecten doen die niet vergunningsplichtig zijn (bv woningverduurzaming) of omdat zij nog niet in de fase van vergunningverlening zitten (bijvoorbeeld bij energiecoöperaties). Een brede coalitie van brancheverenigingen en bedrijven, waaronder de NVDE, riep in november 2022 het kabinet al op om de energietransitie prioriteit te geven bij de aanpak voor stikstofreductie en deed zelf concrete voorstellen hiervoor.

Meer informatie:

• Lees op de website van de NVDE meer over het onderzoek en download het rapport.