De komende twintig jaar gaat heel Amsterdam van het aardgas af. In de Transitievisie Warmte, die afgelopen vrijdag door het college van B en W is vrijgegeven voor inspraak, staat wanneer welke buurt aan de beurt is. Amsterdam start in buurten waar corporaties plannen hebben om op korte termijn te renoveren of waar werkzaamheden in de openbare ruimte gepland zijn. In de visie staat ook welke alternatieve warmtebron voor aardgas in elke buurt de voorkeur heeft. Amsterdam is de eerste gemeente in Nederland die een Transitievisie Warmte vrijgeeft voor inspraak. In het landelijk Klimaatakkoord is afgesproken dat elke gemeente uiterlijk in 2021 een Transitievisie Warmte heeft.
Wethouder Duurzaamheid Marieke van Doorninck: “In Amsterdam willen we in 2040 aardgasvrij zijn: dat is tien jaar eerder dan in de rest van Nederland. Dat doen we om onze CO2-uitstoot te verlagen, maar ook uit solidariteit met de Groningers die al geruime tijd worden getroffen door aardbevingen als gevolg van gasboringen. De Transitievisie warmte laat Amsterdammers zien wat voor hun buurt een logisch moment is om van het aardgas af te gaan. Ook biedt het houvast bij het maken van keuzes bij het doen van duurzame investeringen in de woning. Daarbij is de duurzaamste energie de energie die je bespaart, dus beginnen met isoleren is voor elke buurt een goed idee.”
Bij de totstandkoming van de transitievisie is gekeken naar de best betaalbare warmteoplossing per buurt en de termijn waarop die te realiseren is. Ook is er rekening gehouden met de duurzaamheid van de oplossing, de overlast en de bestaande renovatieplannen van woningcorporatiebezit. Daarnaast is gekeken naar buurten waar bewoners zich al georganiseerd hebben, zoals Middenmeer-Noord, het WG-terrein en Gaasperdam. De volgende stap is het opstellen van uitvoeringsplannen per buurt. Hierin kijkt de gemeente samen met bewoners en partijen grondiger naar de financiële en technische haalbaarheid van het voorkeursalternatief per blok woningen.
Niet één oplossing
Amsterdam kent veel verschillende typen bebouwing. Daarom is er niet één oplossing. Voor de ene buurt is een warmtenet de oplossing, voor de andere all-electric. De bron voor warmte kan per alternatief verschillen en zal naar verloop van tijd nog duurzamer worden. In ongeveer 50 buurten zijn de gemeente, partners en bewoners al met elkaar in gesprek over aardgasvrij wonen, en maken zij samen uitvoeringsplannen per buurt. Dit zijn voornamelijk buurten waar plannen zijn voor renovatie of werkzaamheden in de openbare ruimte die vlakbij het huidige warmtenetwerk liggen.
De Transitievisie Warmte laat zien dat voor wijken die tussen 1945 en 2000 zijn gebouwd, een warmtenet veelal het voorkeursalternatief voor aardgas is. Voor deze wijken geldt ook dat het warmtenetwerk al dichtbij ligt, wat zorgt voor ongeveer 30% lagere kosten dan wanneer er wordt gekozen voor een andere warmteoplossing.
Isoleren, isoleren, isoleren
Voor de wijken in de binnenstad, gebouwd voor 1920, geldt het omgekeerde: er is niet één aardgasvrije oplossing overtuigend goedkoper dan andere duurzame alternatieven voor aardgas. Voor deze buurten geldt dat elke verbouwing of verhuizing aanleiding moet zijn om maximaal te isoleren. Als het lukt om het gasverbruik in deze buurten met 70% te verminderen, dan kan duurzaam gas een oplossing zijn. Daarom blijft voorlopig het aardgasnetwerk liggen. Maar de ontwikkelingen op het gebied van aardgasvrij gaan snel. Over vijf jaar wordt de visie daarom herzien en kijkt de gemeente of innovaties, nieuwe technieken en prijsveranderingen het nodig maken om voor deze buurten een andere oplossing te kiezen.
Nu al zelf beginnen
Veel Amsterdammers willen nu al een steentje bijdragen. Door hun huis te isoleren of een inductiekookplaat aan te schaffen kunnen bewoners nu al energie besparen en zich voorbereiden op aardgasvrij wonen. Als een CV-ketel aan vervanging toe is, wordt bewoners aangeraden te kijken naar het voorkeursalternatief voor aardgas in die buurt en aan de hand daarvan een passende vervanging te kiezen. De gemeente probeert initiatieven zo goed mogelijk te faciliteren en verder te helpen met subsidies. Voor maatwerkadvies aan bewoners werkt de gemeente samen met partners zoals het Regionaal Energieloket en stichting !Woon. Bewoners die nu al aan de slag willen, hoeven dus niet te wachten totdat hun buurt aan de beurt is.
Inspraak
Amsterdammers kunnen vanaf zaterdag 4 april hun inspraakreactie op de Transitievisie Warmte geven. De inspraakreacties worden beantwoord in de ‘nota van beantwoording’ en (waar mogelijk) verwerkt, waarna de visie in september 2020 definitief door de gemeenteraad wordt vastgesteld. Meer informatie over de inspraakprocedure is te vinden op www.amsterdam.nl/inspraak.
Op de foto:
Wethouder Duurzaamheid Marieke van Doorninck (beeld: gemeente Amsterdam)
Persbericht gemeente Amsterdam