Yes! Ik mag weer op schoolreisje. Voor diegenen die mij niet kennen, ik ben Anne Marie van Osch Projectmanager Duurzame Energie bij de gemeente Almere en tevens bestuurslid van Stichting Warmtenetwerk. Net zoals vorig jaar mocht ik van mijn baas weer 3 dagen ‘spijbelen’ en het stadhuis verlaten om nieuwe dingen te leren. Dus via het verstoken van kerosine hoopte ik nieuwe kennis te vergaren om onze stadswarmte te verduurzamen.

 
Woensdag 2 oktober
Met een gezelschap van 50 warmtemensen vertrokken we op woensdagmiddag vanuit Schiphol. Het gezelschap was gemêleerd: sommige usual suspects, maar dit jaar ook een groot aantal nieuwe gezichten. Of lag dat aan mijn slechte geheugen?
Er waren collega’s van warmtebedrijven, van ingenieursbureaus, van waterschappen tot gemeenten, van kabelaars, kleppenleveranciers tot netbeheerders en leveranciers van data en meetapparatuur. De hele branche was aanwezig zoals je ook mag verwachten van een netwerk dat beoogt een branche te vertegenwoordigen.

Ook dit jaar was de aanmelding overtekend. Een gezelschap van 50 mensen bleek voor onze gastvrouwen en gastheren al een flinke kluif, dus het was goed dat we de limiet hadden ingesteld. Hoe jammer ook voor iedereen die het niet kon halen. Daarom zal ik extra mijn best doen op deze blog. Zo voelt het net alsof je er toch bij was. En voor diegenen die er wel echt waren, zal ik mijn best doen hun privacy te bewaren.

Dankzij een vertraging kwamen we 1,5 uur te laat aan in Helsinki. Niet dat we daar veel van gemerkt hadden, want het netwerken was natuurlijk al begonnen op Schiphol en stevig doorgegaan in het vliegtuig. In Helsinki stond de bus te wachten om ons naar Turku te brengen. Turku is een havenplaats ongeveer 2 uur rijden van Helsinki aan de monding van de Oostzee. Turku bestaat weliswaar al 800 jaar, maar door een grote brand is er vrijwel geen gebouw ouder dan 200 jaar.

Nu was er ook bedroevend weinig tijd voor sight-seeing, maar dit gemis aan historische gebouwen viel meerdere mensen op.
Uiteindelijk waren we rond half tien in het restaurant en op enkele fanatieke nachtbrakers na, was de rust rond half 1 ingetreden.
In de Finse cultuur is de gebruikelijke aanvang van de werktijd nog eerder dan de bouwsector in Nederland. Dus zonder daglicht te verspillen, konden we de volgende ochtend om 6.30 aan het ontbijt verschijnen.

Donderdag 3 oktober
De ochtend vertrokken we naar het Forum Marinum. Daar werden we ontvangen door Turku Energia. Jari Kuivanen vertelde ons de prachtige historie van zowel Turku (de oudste stad van Finland, gesticht door de paus) als de historie van Turku Energia.
Belangrijke headlines: 1967 begon de stadswarmte. In het jaar 2000 werd koeling relevant.
Die koeling was iets dat ik als rode draad terugzag. Ik dacht in eerste instantie dat Finland vooral een warmtevraag had. Dat is ook wel zo, maar door het landklimaat heeft het zuidwesten warme zomers. Daar wonen ook de meeste mensen en de temperaturen kunnen oplopen tot tropische hoogten.

Turku Energia
Turku Energia heeft 200.000 klanten en levert 750 MW. Daarnaast is er nog een groot koelnet.Dat laatste wordt gevoed door een mooie combinatie met een afvalwaterzuivering. Turku Energia gebruikt een heel grote warmtepomp om warmte uit het afvalwater te halen en benut vervolgens de andere zijde nogmaals om ook een koelnet te voeden. En dat doen ze op een inspirerende locatie. Jort van Kruiningen heeft over het bezoek aan deze locatie een prachtig stuk proza afgeleverd. Ik zal er verder dus niets meer over zeggen. Lees dit verhaal verder via de volgende deze link.
 
Na dit bezoek, vervolgden we de reis naar een biomassaplant. Interessant feit: Finland koerst op duurzaam. Ze hebben nu ongeveer 96% van de warmtevraag verduurzaamd. Daarin is een heel hoog aandeel biomassa. Aangezien Finland ook een rijke houtindustrie heeft, gaat dat vooral over zaagsel, turf en bast van bomen. We mochten zowel de grote hallen zien waar de grondstoffen binnenkwamen. Met het oog op risico’s zoals stofexplosies, bleek dat deze hallen explosieveilig gebouwd waren. De installatie zelf was een grote ketel met kijkglaasjes. Het blijft een prachtige techniek zo hebben we ervaren. 

Terwijl wij met onze groep op locatie waren, vond een stevige discussie plaats op het Forum Marinum. Onderwerp van de ochtend was “Strategische planning als onderdeel van duurzaam stadsontwikkeling” en “Duurzame warmteproductie”. Typisch een geval van ‘als u links kijkt, ziet u rechts niets’.  Ik krijg nog terugkoppeling van anderen, want ik begreep dat vooral de rol van overheden versus bedrijven besproken was. Een van mijn persoonlijke onderwerpen, voor degene die mijn statement van de blog van vorig jaar (blog Anne Marie van Osch 2018) nog herinneren 50% van de Finse warmte wordt via warmtenetten gevoed. Dat wordt gedaan door ongeveer 200 (grotere en kleinere) bedrijven. Die vrijwel allemaal 100% eigendom zijn van overheden. Een beduidend andere situatie dan in Nederland.

Klik hier voor het vervolg van haar blog.