De Glind, een dorp in de gemeente Barneveld, wil met een kleinschalig warmtenet grotendeels onafhankelijk van externe partijen worden. Met belangrijke partners als de J.H. Donnerschool en de Rudolph Stichting heeft het volgens Jan Hofman, voorzitter van de stuurgroep Duurzaam De Glind, goud in handen. “De grootste uitdagingen zijn nu de juridische constructie en de financiële doorrekening”, zegt Hofman, tevens directeur-bestuurder van de J.H. Donnerschool (speciaal onderwijs). 

Begin dit jaar kende het Rijk vanuit de 3de PAW-ronde bijna 1,9 miljoen euro toe aan de gemeente Barneveld voor een stapsgewijze aanpak voor isolatie en zonnecollectoren in De Glind, een dorp van circa 620 inwoners met een kleine kern en een groot buitengebied. Spil van het verhaal is een buffer van 40 bij 40 meter op vier meter diep die de warmte tot 90 graden Celsius tijdens het seizoen opslaat. De buffer wordt gevoed door circa 900 zonnecollectoren op het bovenliggende terrein, nu nog een maïsveld, dat zich op een steenworp afstand van de J.H. Donnerschool bevindt. Vanuit een collectieve warmtepomp krijgen 74 van de 90 woningen in het dorp warmte op 70 graden geleverd, voor het buitengebied (110 woningen) worden andere oplossingen gezocht (zoals individuele all-electric warmtepompen, WTW en isolatie tot minstens C-energielabel).

Stuurgroep
Hoewel de gemeente in 2019 het initiatief voor een aardgasvrije wijk nam, heeft de stuurgroep Duurzaam De Glind dit in maart 2021 overgenomen. In de stuurgroep zitten agrariërs, dorpsbewoners en vertegenwoordigers uit het onderwijs en de Rudolph Stichting. De stichting heeft negentig procent van alle gebouwen in het dorp in eigendom en kan als hefboom fungeren: niet alleen heeft de hulporganisatie een lange termijn visie, maar ook zorgt hun bezit voor stabiliteit in de eigendomsverhoudingen. De stuurgroep denkt dat het goed zou zijn als het vrijgekomen PAW-geld rechtstreeks op hun rekening wordt gestort zodat men zelfstandig de aanbestedingen voor het warmtenet kan uitvoeren. 

Juridische constructie
“Wij geloven erg in samenwerking tussen, door en voor de inwoners”, licht Hofman toe. “Een van de grootste uitdagingen is de juridische constructie. Wij willen dat het bestuurlijke toezicht bij Duurzaam De Glind komt en dat daaronder een exploitant in de vorm van een BV hangt zodat we minder afhankelijk van commerciële partijen worden. Die BV hoeft geen winst te maken. Dat onderzoeken we nu met een externe adviseur. Technisch valt ons plan goed te realiseren: via de warmtebuffer besparen we driekwart op ons gasverbruik. De rest, hoofdzakelijk in het buitengebied, vangen we op door betere isolatie, warmtepompen en warmteterugwinning.”

Financieel
De andere uitdaging is financieel. Weliswaar is bijna twee miljoen euro subsidie veel geld, maar de totale kosten van het project bedragen wellicht zeven tot acht miljoen euro. Hofman: “We zullen dus tevens moeten nagaan of we de investeringskosten, afschrijvingen en rentelast goed hebben ingeschat. Plus kosten als isolatie, leidingen en onderhoud. Ook de totale warmtevraag, vergeleken met de huidige gasrekening, zal heel duidelijk moeten worden. Uiteindelijk moet daaruit een acceptabele businesscase rollen waarmee de inwoners uit de voeten kunnen. Dat begint bij een goed verhaal. Als we hen kunnen overtuigen, willen we binnen een jaar starten met de uitvoering.”