In Gelderland moeten ruim 1 miljoen woningen en (utiliteits)gebouwen van het aardgas af. Hiervan zullen er vóór 2050 in ieder geval rond de 340.000 op een warmtenet worden aangesloten. Provincie Gelderland gaat hiervoor de laatste fase in van het oprichten van een eigen warmtebedrijf: GWIB (Gelders Warmte Infra Bedrijf). Dit wordt een kleine, slagvaardige organisatie die gemeenten gaat helpen om de warmtenetten te ontwikkelen en daarmee de energietransitie te versnellen.

Voorlopig besluit tot oprichting
Het provinciebestuur heeft een voorlopig besluit tot oprichting genomen. In deze fase hebben de Provinciale Staten de kans om te reageren op het plan. Een meerderheid van de statenleden reageerde in september 2022 reeds enthousiast op de tussenrapportage van het bestuur van de provincie.  Het onderzoeksbureau Berenschot heeft de partijen geholpen in het besluitvormingsproces rondom het al dan niet oprichten van het GWIB. Bekijk hier hun samenvatting van het besluitvormingsproces van september 2022.

Het aansluiten van de bestaande bouw op een warmtenet vormt volgens de gemeenten de grootste uitdaging. De gemeenten, die de regie hebben over de warmtetransitie, hebben aangegeven hier hulp bij nodig te hebben. Op dit moment worden er per jaar enkele honderden woningen op het warmtenet aangesloten. Dit betreft echter bijna alleen nieuwbouwwoningen, waardoor de overschakeling op duurzame warmte te langzaam gaat.  Een belangrijke redenen om het warmtebedrijf op te richten is dan ook een grote versnelling van de warmtetransitie in de bestaande bouw.  

Op de website gelderland.nl leest u meer over de warmtetransitie in Gelderland en de inzet van duurzame warmtebronnen zoals bodemenergie, aquathermie en geothermie.

Aandeelhouders GWIB
Naast Provincie Gelderland zijn de netbeheerder Alliander en het Innovatie en Energiefonds Gelderland (IEG) de toekomstige aandeelhouders. Formeel moeten zij nog hun fiat geven op de plannen. Van de 900.000 woningen die Gelderland op dit moment telt, moeten er 340.000 op het warmtenet worden aangesloten. Voor de overige 560.000 woningen, die in de toekomst ook fossielvrij moeten worden verwarmd, is nu sprake van verwarming met warmtepompen of duurzaam gas.

Wat doet het GWIB?
Het GWIB ontwikkelt samen met gemeenten warmtenetten voor woonwijken. Als een warmtenet financieel uit kan, wordt een lokaal warmteinfrabedrijf opgericht waarin het GWIB participeert. Dit lokaal warmteinfrabedrijf legt de leidingen aan en exploiteert de warmte-infrastructuur. De warmte wordt geleverd door een warmteleverancier. Dit kan een  energiebedrijf of een energiecoöperatie van bewoners zijn. Het GWIB helpt gemeenten met kennis, projectleiding, financiering en het verlagen van de onrendabele top door onder andere het schaalvoordeel.

Woonkostenneutraliteit
Bewoners mogen geen hogere lasten hebben na de aanleg van een warmtenet, aldus het CDA in een artikel van Binnenlands Bestuur. Huiseigenaren zouden zelf moeten kunnen kiezen hoe hun woning duurzaam wordt verwarmd. Oók wil het CDA voorkomen, dat publieke partijen zouden kunnen worden voorgetrokken op private partijen bij het aanleggen van de netten. Elke gemeente moet volledige vrijheid behouden om te kiezen, met welke partijen ze de warmtenetten realiseren.

Bestaande warmtenetten en initiatieven
Op de website van Stichting Warmtenetwerk publiceerden we eerder diverse berichten over (onder andere) de gemeenten Lingewaard, Montferland en Harderwijk, waar men al bezig is met warmtenetten. Ook zijn er steeds meer initiatieven vanuit bedrijventerreinen, zoals De Wildeman in Zaltbommel. Meer informatie over bestaande initiatieven in gemeente Gelderland (en in de rest van Nederland) vindt u in de Warmteprojectentool. Hier vindt u handig en overzichtelijk overzicht van alle warmtenetten op één plaats. U kunt in de tool tevens ontdekken uit welke componenten de warmtenet bestaan en welke initiatiefnemers erachter zitten.  

Lees ook het eerder gepubliceerde persbericht van Provincie Gelderland: Gelders Warmte Infrabedrijf stap dichterbij – Stichting Warmtenetwerk